روندپارادایم های تولید طی تاریخ

 

روندپارادایم های تولید طی تاریخ 

 

پارادایم paradigm از واژه یونانى paradeigma ریشه مى گیرد که به معناى الگو، مدل،

طرح و نظایر اینهاست و استفاده از آن را مى توان در آثار افلاطون هم پى گرفت.

پارادایم در معنای عام یک چارچوب فکریست و اصطلاحی است که در فلسفه به کار گرفته

می شود و مقصود از آن، اصولی است که بر بینش ما نسبت به رویداد های کلی جهان حاکم

تاثیر می گذارد.

ولی در معنای خاص هر پارادایم محدوده ای از عالم هستی و قواعد آن را بر روی ما

می گشاید و پیش فرضها و بـرداشتهای ما نسبت به موضوعها را تعیین می کند. معنای

اخص آن «سرمشق» می باشد.

و در یک تعریف کلی تر«پارادایم مجموعه ای از قواعد است که محــدوده ای را مشخص کرده و به شما نشان می دهد که برای

موفقیت در داخل این محدوده چگونه باید رفتار کنید، پارادایم الگویی برای چگونگی حل مسایل ارائه می نماید».

 

 

 

این اصطلاح نخستین مرتبه توسط « توماس کوهن » در کتاب « ساختار انقلاب های علمی » به کار رفت و مدل جدیدی را برای

تبیین چگونگی رشد و توسعه علوم ارائه کرد؛ کوهن که در زمینه تاریخ علم تحقیق می نمود، متوجه شد که تفسیر های سنتی

از علم، خواه (استقراء گرا ۱) و خواه ( ابطال گرا۲ )، با شواهد تاریخی تطبیق نمی کند.

از این رو کوشید تا درباره علم نظریه ای طرح کند که با واقعیات تاریخی، آن گونه که او می بیند، توافق داشته باشد. ویژگی

عمده نظریه وی تأکیدی است که بر ممیزه انقلابی پیشرفت های علمی دارد به طوری که موافق آن، انقلاب متضمن طرد و

رد یک ساختار نظری و جایگزینی آن با ساختار ناسازگار دیگری است.